ekonomik fazlanın tanımı
Analiz ettiğimiz terim, ekonomik alanda çok yaygındır. Basit bir ifadeyle, fazlalığı, kalan bir şeyin miktarı olarak tanımlayabiliriz. Birisi bir ürün satın alırsa, elde ettiği kâr tüketici rantıdır. Öte yandan, bir kişi bir ürün veya hizmet satarsa, bu üreticinin karıdır.
Tüketici fazlalığı
Arz ve talep hukuku, ürün ve mal fiyatlarının dayandığı genel çerçevedir. Talep, tüketicilerin bir ürün için ödemeye hazır oldukları fiyattır. Dolayısıyla, bir tüketicinin ödemeye razı olacağı ancak ürün daha ucuz olduğu için ödemediği fiyat tüketici rantıdır. Bu tür fazlalığın tüketicilerin refahının tesis edilmesine izin verdiği unutulmamalıdır. Öte yandan, talebin evrimi ile doğrudan ilgilidir.
Bir genç adamın koşu ayakkabısı almak istediğini ve 120 dolar ödemeye razı olduğunu hayal edelim. Mağazaya gidip istediği ayakkabıların indirimli olup olmadığını ve 80 $ fiyatlandırıldığını kontrol ediyor. Bu, gençliğin 40 dolarlık bir tüketici fazlasına sahip olduğu anlamına gelir.
Üretici fazlası
Bir ürünün satış fiyatı ile üreticinin satışa sunmak isteyeceği en düşük fiyat arasındaki fark, üreticinin rantıdır. Diğer bir deyişle, üretici rantı, satışa sunulan nihai fiyat ile ürünün maliyeti arasındaki farktır.
Bu nedenle, bu tür bir fazlalık aslında satıcının kârıdır. Genel bir kural olarak, hiçbir üreticinin ürünün maliyet fiyatının altında bir şey satmadığı unutulmamalıdır. Öte yandan, bu fazlalık doğrudan arzın evrimi ile ilgilidir.
Bir zanaatkarın 10 dolara ulaşan üretim maliyetiyle bir pot yaptığını ve potun 18 dolara satıldığını varsayalım. Bu, bu durumda üretici rantının 8 dolar olduğu anlamına gelir.
Fazlalığın kaynağı
İnsan, Neolitik dönemde bir tarımsal faaliyete başladığında, tükettiğinden çok daha fazlasını üretebilmektedir. Bu fark, kesinlikle fazlalıktır.
Bu şekilde, toplanan fazla tahıl, diğer popülasyonlarla ticaret ve mübadele unsuru olarak hizmet edebilir. Bu anlamda, tarımsal fazlalıklar, ilk uygarlıkların gerçek kökeni olarak kabul edilir.
Fotoğraflar: Fotolia - eljule / freshidea
