doğrudan dolaylı nesnenin tanımı
Cümlelerde, onları oluşturan farklı unsurlar arasında farklı ilişkiler sunulur. Bu ilişkiler, aynı zamanda doğrudan ve dolaylı nesne olarak da adlandırılan doğrudan ve dolaylı nesne gibi cümlenin sözdizimsel işlevlerine yol açar.
Her iki tamamlayıcının da cümlenin fiiliyle ifade edilen eylemle bir ilişkisi vardır.
Doğrudan nesne olarak adlandırılır çünkü fiilin eylemi açık ve doğrudan bir şekilde üzerine düşer, dolaylı bir nesneden söz ederken, fiilin eylemi ikincil bir şekilde, yani dolaylı olarak üzerine düşer.
"Öğretmenime doğruyu söyledim" cümlesinde doğrudan bir nesne (gerçek) ve dolaylı bir nesne (öğretmenim) buluyoruz. Fiilin eylemi doğrudan nesneye ve ikincil olarak dolaylı nesneye düşer.
Doğrudan ve dolaylı nesne örnekleri
İlki, özne hakkında söylenenleri fiil aracılığıyla ifade eder. Bu şekilde, "Manuel bir oyun gördü" dersem, doğrudan nesneyi tanımlamak için "fiile ne", yani "Manuel ne gördü" sorusunu sormalıyız. Bu durumda cevap "eşleşme" dir Bu şekilde "eşleşme" cümlenin doğrudan nesnesidir.
Dolaylı nesne, sözel çekirdeğe eşlik eden bir değiştiricidir ve bu nedenle, soruyu fiile veya kime sorarak onu tanımlamamız gerekir. Böylelikle "Agnes'e pasta yaptım" cümlesinde şu soru sorulmalı: Kimin için pasta yaptım. Bu durumda cevap "Ines için" dir. Bu şekilde, "Inés için dolaylı nesnedir." Bu cümlede "pasta" doğrudan bir nesne olarak hareket eder.
Fiile gönderilen sorular her iki tamamlamayı da tanımlamaya hizmet etse de, bu yöntem doğrudan ve dolaylı nesneyi tespit etmek için her zaman belirleyici değildir. Bu anlamda, doğrudan nesne her zaman nesnelere atıfta bulunmaz ve dolaylı nesne de her zaman insanlara atıfta bulunmaz.
"Luis bir şiir yazdı" cümlesinde, bir şiir doğrudan bir nesne olarak hareket eder, çünkü onun yerine bir şiir ikame edilebilir, yani "Luis onu yazdı". Dolayısıyla, olası bir doğrudan nesne "lo", "la", "los" veya "las" ile değiştirilebiliyorsa, bu gerçekten doğrudan bir nesnedir. "Francisco Maria'yı öptü" cümlesinde, Maria için doğrudan bir nesnedir çünkü "Francisco onu öptü" diyebilirdik.
Doğrudan ve dolaylı nesneye ek olarak, cümlenin koşullara bağlı tamamlamaları da vardır.
Koşullu tamamlayıcılar, belirli bir durumun geliştiği yolu tanımlayanlardır.
"Bugün ekmek bıçağıyla iki kez kesildi" cümlesinde, üç koşullu tamamlayıcı buluyoruz: "Bugün", zamanın koşullara bağlı bir tamamlayıcısıdır, "ekmek bıçağıyla", aletin koşullara bağlı bir tamamlayıcısıdır ve "iki katı" miktarın koşullu tamamlayıcısı.
Fotoğraflar: Fotolia - Robert Kneschke / Drubig
