yermerkezli teori - tanım, kavram ve ne olduğu
Eski zamanlardan Rönesans'a kadar, insan Dünya'nın tüm Evrenin merkezi olduğuna inanıyordu. Bu anlamda Güneş'in ve tüm gezegenlerin gezegenimizin etrafında döndüğü anlaşıldı. Bu dünya görüşü, jeosantrik teori veya yermerkezcilik olarak bilinir.
Jeosantrik model
Eudoxus, Aristoteles gibi filozoflar ve daha sonra Ptolemy gibi gökbilimciler, evren hakkında bu açıklayıcı modeli ilk önerenlerdi. Yermerkezciliğe göre, Dünya sağlam ve tamamen hareketsizdir, gök cisimleri ise gün boyunca görünür ve kaybolur.
Gerçekliğin gözlemlenmesi teorinin temel tezini doğruluyor gibiydi. Gezegensel jeosantrizmin modeli, dairenin mükemmel bir figür olduğu ve göklerdeki gezegenlerin hareketini mükemmelliğin yönetmesi gerektiği anlaşıldığından, yıldızların Dünya etrafındaki dairesel hareketine de dayanıyordu.
Teori, neredeyse 2.000 yıl boyunca kozmolojik bir model olarak kaldı ve Katolik Kilisesi'nin koşulsuz desteğini aldı.
Katolik teologlar için Kutsal Yazılar ve yermerkezciliğin bilimsel açıklamaları arasında büyük benzerlikler vardı. Öte yandan, Katolik Kilisesi için dünyanın gerçek merkezi olması tamamen mantıklıydı, çünkü içinde Tanrı'nın iradesiyle yaratılmış insanlar, yaratıklar var.
Yermerkezcilik astronomik bir teoriden çok daha fazlasıydı. Aslında, bu evren vizyonu sanatta ve genel olarak tüm kültürde mevcuttu (Dante'nin "İlahi Komedya" adlı eserinde, yermerkezciliğin yeryüzü ve göksel yapısı edebi bir şekilde anlatılıyor).
Başlangıçta reddedilen yeni bir teori
Rönesans'tan Kepler ve Copernicus gibi bilim adamları evrenin jeosantrik modelini sorgulamaya başladılar. Kopernik, yeni bir kozmos vizyonunun, güneş merkezli teori veya güneşmerkezciliğin babası olarak kabul edilir. Yeni yaklaşıma göre, Güneş evrenin merkezindedir, bu nedenle Dünya ve diğer gezegenler onun etrafında döner. Rönesans sırasında, bilim adamları iki kampa bölündü: bazıları yermerkezciliği, diğerleri güneşmerkezciliği destekliyordu.
Teleskobun gezegen gözlemlerine dahil edilmesiyle Galileo, güneş merkezli teorinin doğru olduğunu göstermeyi başardı. Testleri ve gösterileri kesin idi, ancak buna rağmen evren vizyonu kutsal metinlere aykırı bir sapkınlık olarak kabul edildi.
Günmerkezli teori, bilim adamları spekülatif açıklamalardan vazgeçip gerçekliğin ampirik gözlemlerine döndüklerinde, jeosantrik teoriye üstün geldi.
Fotoğraf: Fotolia - Naeblys
